Vrijheid op het gebied van voeding door middel van een holistische visie
Wellicht is er nauwelijks een gebied waar we ons zo weinig vrij voelen als op het gebied van voeding. Natuurlijk – we zijn vrij om te eten en te drinken wat we willen – maar als we dat doen, lijkt het schadelijk te zijn voor onze gezondheid. Er zijn ideeën in omloop zoals “Alles wat gezond is, is niet lekker en alles wat goed smaakt, is ongezond!” We weten allemaal dat dit niet werkelijk klopt, maar het voelt wel zo. Achter de façade van onze meer oppervlakkige emotionele wereld weten we echter heel goed hoe belangrijk “juiste voeding” is voor ons fysieke en mentale welzijn en dat veel van onze eetgewoonten niet in dienst staan van onze gezondheid en zeer dringend aan verbetering toe zijn.
De “vrijheid in voeding” in dit verband verwijst naar de vele diëten met tegenstrijdige uitspraken, maar ook naar alle fragmentarische informatie uit de wetenschap die niet logisch te begrijpen is en door de gemiddelde burger in de juiste context kan worden geplaatst. Een zogenaamde “holistische visie” maakt het mogelijk om elk van de vele diëten in zijn diepere betekenis te begrijpen en op de juiste plaats te zetten. Vrijheid is de mogelijkheid om je eigen beslissingen te nemen. Het houdt tevens verband met een verantwoordelijkheid die niemand je kan afnemen.
Neem bijvoorbeeld het “raw food-dieet” in vergelijking met “macrobiotica”, een voedingsleer waarin bijna uitsluitend gekookt voedsel wordt geconsumeerd. Beide hebben gemeen dat ze een genezend effect kunnen hebben op bepaalde ziekten. Hoe is dat mogelijk? Hoe kunnen twee uiteenlopende soorten diëtetiek allebei correct zijn? Het is mogelijk. Om dit te begrijpen, moeten we de respectieve verklaringen in de juiste context plaatsen. Dan wordt duidelijk waarop het betreffende effect is gebaseerd, want er zijn altijd verschillende factoren die een rol kunnen spelen. Als bijvoorbeeld het eten van rauw voedsel een genezend aspect heeft, betekent dit niet automatisch dat gekookt voedsel niet ook kan genezen. Het zou onlogisch zijn om op deze manier te denken, men zou op deze manier een breed scala aan mogelijkheden uitsluiten.
De diepe genezende werking die bekend is uit de ervaring in de macrobiotiek is gebaseerd op andere factoren dan die in raw food dieet. Dit laatste berust onder meer op de bij het koken vernietigde vitaminen, waarvan bekend is dat ze de gezondheid bevorderen en die in grotere hoeveelheden in rauwe levensmiddelen worden aangetroffen. Hoewel deze partiële logica zeker niet verkeerd is, ontbreekt er nog steeds een belangrijk stuk. Het idee om alleen met de “juiste stoffen”, zoals vitaminen en supplementen, gezondheid te kunnen bereiken, is gebaseerd op een puur materieel standpunt, dat voorbijgaat aan vele mogelijkheden van de niet-materiële dimensies.
De ” Macrobiotica ” is een voedingscultuur waarin de aard en de kwaliteit van het voedsel eveneens een rol speelt. Alleen lijkt hier de mens zelf een beslissende invloed uit te oefenen met zijn hele innerlijke houding, hoe hij de wereld tegemoet treedt. Ook de manier waarop de chef de groenten snijdt en vormgeeft, zijn aandacht en respectvolle houding bij het bereiden van het eten, tot aan het dekken van de tafel en het selecteren van de kookpotten, worden als belangrijk beschouwd.
De genezende werking in de macrobiotiek is dus onder andere ook gebaseerd op niet-materiële factoren. We kunnen deze twee diëten alleen op hun plaats zetten als we de “zielsdimensie” aan de materiële dimensie toevoegen. Op deze manier wordt de visie veelomvattender en benadert ze een “heelheid” (1). Het mooie van dit inzicht is dat het ons een zekere vrijheid geeft op het gebied van voeding en brengt de vaak gepostuleerde bewering “Dit is het enige juiste dieet” tot zwijgen!
Het absolute oordeel van ” juist & fout ” kan nu worden vervangen door kijken, denken, vergelijken, uitproberen, kennismaken en in de juiste context plaatsen. Alles heeft een plaats in deze wereld, zelfs chocolade! Volgens Aljoscha Schwarz en Ronald Schweppe in hun boek ” Genezen met kruiden” (2) kan het een remedie zijn. Ze beschrijven het effect van pure chocolade, Theobroma cacao, als zowel kalmerend als stimulerend: “Problemen waarbij een gebrek aan energie het belangrijkste bezwaar is en waarbij ook een lichte kalmte gewenst is, kunnen door chocolade in de beginfase zeer goed worden geharmoniseerd”. Aan het eind van het boek staat een lijst waarop volgens de twee auteurs chocolade kan worden gebruikt voor de volgende klachten: Diarree, pijn, verlies van water, hoge bloeddruk op het fysieke niveau, evenals depressieve stemmingen als gevolg van eenzaamheid, terugtrekking van liefde en verlies op het mentale en spirituele niveau…
De weg naar een zelfverantwoordelijk en gezond leven is een pad van leren dat nu meteen begint en nooit eindigt. Er bestaat geen absoluut ” juist ” of ” fout “, maar alleen een groeiend begrip en een voortdurende inspanning om de dingen in de juiste context te plaatsen en op hun plek te zetten. De mens zelf ontwikkelt zich en ontdekt nieuwe onvermoede mogelijkheden, zoals de invloed van aandacht, respectvol gedrag en ontelbare mogelijkheden in de creative vormgeving van een maaltijd, waardoor de waarde en de kwaliteit aanzienlijk toeneemt.
Erika Stolze, bioloog
(1) Holisme vereist altijd de overweging van een mentaal-spirituele realiteit naast het materiële niveau.
(2) Aljoscha Schwarz en Ronald Schweppe “Heilen mit Gewürzen (Genezing met kruiden)” – Die Heilkraft heimischer und orientaler Gewürze geziehlt einsetzen (Doelgericht gebruik maken van de genezende kracht van inheemse en oosterse kruiden), Knauer, 1996.
Vertaald met behulp van www.DeepL.com/Translator (gratis versie)